Schorzenia pęcherza moczowego

24 sierpnia 2017

Dolegliwości ze strony pęcherza najczęściej są spowodowane obecnością bakterii w układzie moczowym. W prawidłowych warunkach drogi moczowe powyżej zwieracza powinny być jałowe (1). Gdy wnikną w nie szkodliwe drobnoustroje, zaczynamy odczuwać pewne dolegliwości. Jak odróżnić zwyczajne zapalenie pęcherza od poważniejszych, groźnych schorzeń?

Jak rozpoznać zapalenie pęcherza moczowego?

Zazwyczaj przyczyną zakażeń układu moczowego (w skrócie ZUM) są bakterie E. Coli, które przedostają się z odbytu do ujścia cewki moczowej, a następnie do pęcherza i czasem również do nerek (1). Tego rodzaju schorzenie znacznie częściej diagnozuje się u pań niż u mężczyzn, przede wszystkich ze względu na krótką cewkę moczową u kobiet oraz jej niewielką odległość od odbytu, w którego okolicach znajdują się wspomniane wyżej drobnoustroje (1). Czynnikiem sprzyjającym zapaleniu pęcherza u pań jest także aktywność seksualna oraz stosowanie środków plemnikobójczych, kapturków naszyjkowych czy krążków dopochwowych. Ze względu na liczne czynniki ryzyka, zapalenie pęcherza moczowego u kobiet może występować nawet kilkakrotnie w ciągu roku (1).

Najbardziej typowe objawy tej choroby pęcherza moczowego to:

  • częste oddawanie moczu,
  • bóle lub pieczenie w trakcie mikcji,
  • dolegliwości bólowe w dolnej części brzucha,
  • potrzeba natychmiastowego oddania moczu.

W przypadku, gdy dojdzie do zapalenia błony śluzowej pęcherza, pojawia się również różowe lub ciemnoczerwone zabarwienie moczu (krwiomocz). Nieleczone zapalenie pęcherza może stać się przyczyną zapalenia nerki, czemu towarzyszy gorączka, bóle okolic lędźwiowych, a czasem również wymioty i mdłości (1).

Kamica pęcherza moczowego. Charakterystyczne objawy

Innym, bardziej skomplikowanym schorzeniem jest kamica pęcherza moczowego. Wiąże się z kamicą nerkową, czyli obecnością złogów w układzie moczowym, które powstają z nierozpuszczonych substancji znajdujących się w moczu. Przez lata może przebiegać bez objawów, dlatego do rozpoznania często konieczne jest przeprowadzenie badania USG jamy brzusznej. Gdy „kamienie” znacznie się powiększą, może pojawić się także ból pleców (2).

Jednym z objawów kamicy jest kolka nerkowa. Jest to bardzo mocny ból pojawiający się w momencie, gdy kamień przemieszcza się z nerki do moczowodu. Czasem powoduje jego zatkanie, innym razem tylko podrażnienie. Gdy ból występuje w dole brzucha i „kamień” jest niewielkich rozmiarów, może dość szybko przemieścić się do pęcherza. Wówczas dolegliwości bólowe trwają dość krótko, a kamień zostaje wydalony. W takiej sytuacji pomocne będzie zażywanie leków przeciwbólowych i rozkurczowych.

Jednak kiedy kamienie są większe, potrafią przesuwać się nawet przez kilka dni. Czasem dochodzi do zatkania moczowodu, co wymaga interwencji chirurga. Głównymi objawami kamienia przemieszczającego się do pęcherza są (2):

  • pieczenie w trakcie mikcji,
  • częste oddawanie moczu,
  • wrażenie niedokładnego opróżnienia pęcherza,
  • ból promieniujący w kierunku czubka prącia (u mężczyzn) (2).

Podejrzenie raka. Kiedy zacząć się martwić?

Jedną z najpoważniejszych chorób tego typu jest oczywiście nowotwór pęcherza moczowego, który stanowi jeden z najczęściej występujących nowotworów u ludzi pomiędzy 60 a 80 rokiem życia (3). Niestety, na przestrzeni lat odnotowywano niepokojący wzrost zachorowalności na ten rodzaj raka. Należy jednak pamiętać, że rozróżniamy nowotwory złośliwe i łagodne. Jedną z łagodniejszych form nabłonkowych tej choroby jest brodawczak pęcherza moczowego, a także brodawczak odwrócony (3).

Trudno jest zidentyfikować nowotwór na podstawie samodzielnych obserwacji. Przykładowo, najczęściej występującym objawem raka pęcherza moczowego jest krwiomocz, pojawiający się również w przebiegu innych, łagodniejszych chorób (3). Rzadko, ale czasem, w przypadku nowotworu występują też inne dolegliwości, które mogą równie dobrze sygnalizować zakażenie układu moczowego czy kamicę nerkową, np. ból podczas mikcji, parcie na mocz, czy częste korzystanie z toalety. Właśnie dlatego nie należy wpadać w panikę i najpierw skonsultować swoje symptomy z lekarzem, który zleci przeprowadzenie szczegółowych badań (3).

 

  1. Drabczyk R. Zakażenie układu moczowego. http://nefrologia.mp.pl/choroby/chorobyudoroslych/51947,zakazenie-ukladu-moczowego Data dostępu:13.03.2017
  2. Drabczyk R. Kamica nerkowa. http://nefrologia.mp.pl/choroby/chorobyudoroslych/51945,kamica-nerkowa Data dostępu:13.03.2017
  3. Jabłonowski Z. Rak pęcherza moczowego – epidemiologia, diagnostyka i leczenie w XXI wieku. Folia Medica Lodziensia. 2013;40(1):31-52